ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่

ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่ (ฝรั่งเศส: France m?tropolitaine, la M?tropole, l'Hexagone) คือประเทศฝรั่งเศสที่ตั้งอยู่บนทวีปยุโรป รวมทั้งคอร์ซิกา ซึ่งจะตรงกันข้ามกับประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเล (DOM - TOM) ที่ประกอบด้วยจังหวัดโพ้นทะเล (D?partements d'outre-mer : DOM), ดินแดนโพ้นทะเล (Territoires d'outre-mer : TOM) และอาณานิคมโพ้นทะเล (Collectiviti?s d'outre-mer : COM)

ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่และประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเลรวมกันเป็น สาธารณรัฐฝรั่งเศส ซึ่งแผ่นดินใหญ่นั้นมีพื้นที่ 81.8% และประชากร 96% ของสาธารณรัฐฝรั่งเศส

จังหวัดโพ้นทะเลทั้งห้าแห่งได้แก่ มาร์ตีนิก กัวเดอลุป เรอูว์นียง เฟรนช์เกียนา และมายอต มีสถานะทางการเมืองเท่ากับจังหวัดในแผ่นดินใหญ่ เมื่อแผ่นดินใหญ่กับจังหวัดโพ้นทะเลทั้งห้ารวมกันมักจะถูกเรียกว่า "ประเทศฝรั่งเศสทั้งหมด" (France enti?re) โดยหน่วยงานบริหารของประเทศฝรั่งเศส โดยเฉพาะสถาบันอินซี (INSEE) แม้ว่า "ประเทศฝรั่งเศสทั้งหมด" (France enti?re) จะไม่รวมอาณานิคมโพ้นทะเลและดินแดนโพ้นทะเล ซึ่งมีอำนาจในการปกครองตนเองมากกว่าจังหวัดโพ้นทะเล

ในประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเล ชาวฝรั่งเศสที่มาจากประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่มักจะถูกเรียกว่า "เมโทร" (M?tro) ซึ่งเป็นคำย่อของคำว่า "เมทรอปอลีแต็ง" (M?tropolitain)

คำว่า "ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่" (France m?tropolitaine) นั้นมีที่มาตั้งแต่ยุคจักรวรรดินิยม (ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 16 ถึง 20) เมื่อประเทศฝรั่งเศสถูกเรียกว่า "la M?tropole" (แปลว่า เมืองเอก, เมืองแม่, แผ่นดินใหญ่) เพื่อให้เห็นถึงความแตกต่างกับอาณานิคมและดินแดนอารักขา (les colonies หรือ l'Empire) คำเดียวกันนี้ยังเคยใช้กับประเทศยุโรปที่เคยมีอาณานิคมอีกด้วย (เช่น "Metropolitan Britain" หรือ "Espa?a metropolitana") ซึ่งคำดังกล่าวไม่ว่าจะเป็น "metropolis" หรือ "metropolitan" ต่างมาจากภาษากรีกโบราณ "metropolis" (จาก ?????, m?t?r = แม่ และ ?????, p?lis = เมือง) ซึ่งเคยใช้กับเมืองหรือรัฐที่มีอาณานิคมในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน (เช่น มาร์เซย์ เป็นเมืองขึ้นของโฟซา (Phocaea) ดังนั้นโฟซาเป็นเมืองแม่ (metropolis) ของมาร์เซย์ เป็นต้น) และต่อมาคำว่า "metropolis" และ "metropolitan" ได้มีความหมายว่า "เมืองแม่" หรือ "รัฐปกครองของอาณานิคม" ซึ่งใช้กับประเทศและชาติเพื่อให้ตรงกันข้ามกับอาณานิคม

ในปัจจุบัน บางคนไม่ปรารถนาที่จะใช้คำว่า "ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่" (France m?tropolitaine) เนื่องจากความหมายเดิมของศัพท์ที่ใช้กับดินแดนอาณานิคม พวกเขาชอบที่จะเรียกว่า "ประเทศฝรั่งเศสในดินแดนยุโรป" (le territoire europ?en de la France) มากกว่า เหมือนที่ระบุในสนธิสัญญาก่อตั้งสหภาพยุโรป ทั้งนี้ทั้งนั้นพวกเขายังได้ต่อต้านการที่แบ่งประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่และประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเลในหลายๆ ด้านเช่น สถาบันอินซี (INSEE) เคยคำนวณสถิติประชากร เศรษฐกิจ ฯลฯ ให้กับประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่เท่านั้น แล้วค่อยทำสถิติของประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเลทีหลังและต่างหาก ซึ่งประชาชนก็ได้ต่อต้านการกระทำเช่นนี้เป็นอย่างมาก โดยกล่าวว่าจังหวัดโพ้นทะเลทั้งห้าเป็นของประเทศฝรั่งเศสอย่างสมบูรณ์ ซึ่งส่งผลให้ตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1990 เป็นต้นมา สถาบันอินซี (INSEE) ได้ทำสถิติโดยรวมจังหวัดโพ้นทะเลทั้งห้าไว้ด้วย (เช่น จำนวนประชากรและผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ) สถาบันอินซีจึงเรียกประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่และจังหวัดโพ้นทะเลทั้งห้าเป็น "ประเทศฝรั่งเศสทั้งหมด" (France enti?re) ซึ่งจะไม่รวมอาณานิคมโพ้นทะเลและดินแดนโพ้นทะเลไว้ แต่เมื่อพูดถึงหน่วยงานบริหารในสาขาอื่นๆ แล้วนั้น ความหมายของคำว่า "ประเทศฝรั่งเศสทั้งหมด" (France enti?re) อาจจะแตกต่างไป เช่น เมื่อกระทรวงมหาดไทยฝรั่งเศส ประกาศผลการเลือกตั้ง และใช้คำว่า "ประเทศฝรั่งเศสทั้งหมด" (France enti?re) นั่นหมายถึงสาธารณรัฐฝรั่งเศสทั้งหมด ไม่ใช่เฉพาะประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่และประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเลตามความหมายของสถาบันอินซี (INSEE)

ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่ครอบคลุมพื้นที่ 551,695 กม.? (213,011 ตร.ไมล์) ในขณะที่ประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเลครอบคลุมพื้นที่ 123,148 กม.? (47,548 ตร.ไมล์) โดยรวมกันเป็น 674,843 กม.? (260,558 ตร.ไมล์) (ซึ่งไม่รวมกับดินแดนอาเดลีในแอนตาร์กติกาที่มีปัญหา) ซึ่งเมื่อคำนวณดูแล้ว พื้นที่ของประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่นั้นเท่ากับ 81.8% ของพื้นที่สาธารณรัฐฝรั่งเศส

สถิติเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2551 มีประชากรกว่า 61,875,822 คนอาศัยอยู่ในประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่ ในขณะที่ 2,597,318 อาศัยอยู่ในประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเล โดยรวมเป็นประชากร 64,473,140 คน ซึ่งเมื่อคำนวณดูแล้ว ประชากรของประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่เท่ากับ 96% ของประชากรทั้งหมดของสาธารณรัฐฝรั่งเศส

ในการเลือกตั้งรอบสองของการเลือกตั้งประธานาธิบดีฝรั่งเศส พ.ศ. 2550 ประชาชนกว่า 37,342,004 คนได้ลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง (83.97% จากผู้มีสิทธิเลือกตั้ง) โดยที่ประชาชน 35,907,015 คน (96.16% ของผู้ลงคะแนนเสียง) ลงคะแนนเสียงในแผ่นดินใหญ่ (85.31%) อีก 1,088,679 (2.91% ของผู้ลงคะแนนเสียง) ลงคะแนนเสียงในประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเล (69.85%) และ 346,310 (0.93 ของผู้ลงคะแนนเสียง) ลงคะแนนเสียงในต่างประเทศ (ชาวฝรั่งเศสที่อาศัยอยู่ต่างประเทศ - 42.13%)

สภาผู้แทนราษฎรฝรั่งเศสประกอบด้วยสมาชิก 577 คน โดยที่ 555 คน (96.2% จากทั้งหมด) ได้รับเลือกตั้งในแผ่นดินใหญ่ ในขณะที่อีก 22 คน (3.8% จากทั้งหมด) ได้รับเลือกตั้งในประเทศฝรั่งเศสโพ้นทะเล

ประเทศฝรั่งเศสแผ่นดินใหญ่ เมื่อไม่รวมกับคอร์ซิกา (กอร์ส) จะถูกเรียกว่า "ประเทศฝรั่งเศสภาคพื้นทวีป" (La France continentale) หรือ "ทวีป" (le continent) ในคอร์ซิกา (กอร์ส) ชาวฝรั่งเศสที่มาจากประเทศฝรั่งเศสภาคพื้นทวีปจะถูกเรียกว่า "ชาวทวีป" (les continentaux)

ชาวฝรั่งเศสส่วนมากมักจะเรียกประเทศฝรั่งเศสภาคพื้นทวีปว่า "หกเหลี่ยม" (L'Hexagone) ซึ่งมาจากรูปทรงของประเทศนั่นเอง