ปัสคา หรือ ปัสกา (ฮีบรู: ??????, Pesach?; อังกฤษ: Passover - แปลว่า ผ่านเว้น) เป็นเทศกาลที่ชาวยิวระลึกถึงการที่พระยาห์เวห์ทรงนำพวกเขาออกจากการเป็นทาสในอียิปต์ ในช่วงประมาณ 1500 ปีก่อนคริสตกาล โดยในคืนก่อนที่ฟาโรห์จะยอมปล่อยวงศ์วานอิสราเอลให้ออกเดินทาง พระยาห์เวห์ทรงสำแดงปาฏิหาริย์ให้เกิดภัยพิบัติประการที่ 10 หลังจากที่ฟาโรห์ปฏิเสธที่ปล่อยพวกอิสราเอล ตามคำบัญชาของพระเจ้ามาแล้ว 9 ครั้ง
ภัยพิบัติประการที่ 10 คือ ทูตมรณะจะเข้าไปในทุกครัวเรือนของชาวอียิปต์ เพื่อปลิดชีพของบุตรหัวปีของทุกครอบครัว ยกเว้นแต่ครอบครัวที่เชื่อฟังพระยาห์เวห์ โดยนำเอาโลหิตของลูกแกะปัสคา มาทาไว้ที่ประตูบ้านของตน บ้านใดได้กระทำตามที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชา ทูตมรณะก็จะไม่เข้าไปในบ้าน แต่จะ "ผ่านไป" (ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ Passover) และบุตรหัวปีของครอบครัวนั้นก็จะรอดตาย
เทศกาลปัสคาเป็นพิธีที่ถูกกล่าวถึงครั้งแรกในพระธรรมอพยพ ระบุว่า พระเจ้าทรงกำหนดตั้งให้อิสราเอลถือปฏิบัติทุกปี เพื่อเป็นการระลึกถึงเหตุการณ์เมื่อพระองค์ทรงนำอิสราเอล ให้หลุดพ้นจากความเป็นทาสของอียิปต์ เป็นไทแก่ตนเอง
ปัสกา เป็นเหมือนเครื่องหมายเพื่อบอกถึง "วงศ์วานอิสราเอล" แท้ เนื่องจากในพระธรรมอพยพ เมื่ออิสราเอลเป็นทาสอยู่ในอียิปต์นั้น พระยาห์เวห์ทรงตั้งพิธีปัสคาขึ้น เพื่อเป็นเครื่องหมายสำหรับพระเจ้าในภัยพิบัติครั้งสุดท้าย ที่พระยาห์เวห์จะทรงพรากบุตรหัวปีแห่งอียิปต์ไป แต่จะทรงผ่าน (passover หรือ skip over) บ้านใดก็ตามที่ทาเลือดแกะปัสคา อันเป็นเครื่องหมายของพิธีปัสคาติดไว้ที่หน้าบ้าน จึงเป็นที่มาของชื่อเรียกของพิธีนี้
เทศกาลปัสคามีชื่อเรียกอีกอย่างว่าเทศกาลขนมปังไร้เชื้อ เนื่องจากในเทศกาลดังกล่าว มีข้อกำหนดที่ให้รับประทานขนมปังไร้เชื้อ เป็นเวลา 7 วัน ทั้งนี้เพื่อเป็นเครื่องรำลึกว่า พระยาห์เวห์ทรงเลือกวงวานอิสราเอลเป็นชนชาติบริสุทธิ์ของพระเจ้า ไม่ปะปนกับชนชาติ หรือ เชื้อชาติอื่น และกำหนดให้ชาวต่างชาติที่ต้องการเข้าร่วมพิธีปัสคา ต้องผ่านสุนัตก่อน เพื่อแสดงถึงการเป็นชนชาติของพระเจ้า
ในพระธรรมอพยพ พระยาห์เวห์ทรงให้อิสราเอลกินขนมปังไร้เชื้อเป็นเวลา 7 วัน โดยเริ่มจากเย็นวันที่ 14 ของเดือนแรก ไปจนกระทั่งเย็นวันที่ 21 ของเดือนดังกล่าว จะต้องปัดกวาดบ้าน ให้ปราศจากเชื้อใดใด หากผู้ใดรับประทานขนมปังที่มีเชื้อในช่วงเวลาดังกล่าว จะถูกอัปเปหิออกจากชุมชน และในวันที่ 7 กำหนดให้เป็นวันเฉลิมฉลองบริสุทธิ์ของพระเจ้า
พิธีปัสคา เป็นหนึ่งในสามเทศกาลของชาวยิว ซึ่งชาวยิวจะเดินทางไปยังกรุงเยรูซาเลม เพื่อร่วมพิธีเฉลิมฉลองนี้
ในอิสราเอล เทศกาลปัสคานี้ เป็นเทศกาลวันหยุดเฉลิมฉลอง กินระยะเวลา 7 วัน โดยวันแรก และวันสุดท้ายของเทศกาล จะเป็นงานเฉลิมฉลองที่ประชาชนจะละเว้นจากการงานทุกอย่าง แต่สำหรับชาวยิวที่พำนักอยู่ภายนอกประเทศอิสราเอล จะเฉลิมฉลองพิธีนี้เป็นเวลา 8 วัน โดยกำหนดให้วันที่ 1 วันที่ 2 และวันสุดท้ายของเทศกาล เป็นวันเฉลิมฉลองที่จะละเว้นจากการงานทุกอย่าง
