ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย

ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย เป็นตำแหน่งผู้บริหารสูงสุดของธนาคารแห่งประเทศไทย โดยตำแหน่งผู้ว่าการยังดำรงตำแหน่งอื่นเป็น รองประธานคณะกรรมการธปท., ประธานคณะกรรมการนโยบายการเงิน, ประธานคณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน และ ประธานคณะกรรมการระบบการชำระเงิน มีวาระการดำรงตำแหน่งคราวละ 5 ปี ติดต่อกันได้ไม่เกินสองวาระ ซึ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังจะเป็นผู้สรรหาและเสนอชื่อไปยังคณะรัฐมนตรี เมื่อคณะรัฐมนตรีมีมติรับรองจึงจะทูลเกล้าไปยังพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเพื่อมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯต่อไป

ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย จะต้องมีมีความรู้ความสามารถในด้านเศรษฐศาสตร์และการธนาคาร มีสัญญาติไทยโดยกำเนิด และต้องมีอายุน้อยกว่า 60 ปีบริบูรณ์ในวันที่ได้รับแต่งตั้ง ต้องไม่เป็นพนักงานหรือลูกจ้างของธนาคารแห่งประเทศไทย หากเคยเป็นข้าราชการเมืองหรือมีตำแหน่งในพรรคการเมือง ต้องพ้นจากตำแหน่งมาแล้วไม่น้อยกว่าหนึ่งปี

ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย มีหน้าที่กำกับดูแลนโยบายและบริหารธนาคารแห่งประเทศไทย เพื่อรักษาเสถียรภาพและความมั่นคงทางการเงินของประเทศ แม้โดยตำแหน่งจะต่ำกว่ารัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง แต่ก็มีความสำคัญมาก ดังข้อความเรื่อง "ศาสตร์และศิลป์แห่งการเป็นผู้ว่าการธนาคารกลาง" ของ ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ที่ว่า

...ตำแหน่งของผู้ว่าการธนาคารชาตินี้ในทำเนียบราชการไทยเป็นตำแหน่งที่ต่ำกว่า รัฐมนตรี และเราจำเป็นที่จะต้องติดต่อกับรัฐมนตรีอยู่เฉพาะอย่างยิ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ซึ่งมีอำนาจตามกฎหมายเป็นผู้กำกับการงานของธนาคารแห่งประเทศไทย ไม่ใช่เฉพาะแต่ผู้ว่าการ เท่านั้น ผู้ใหญ่คนอื่นในธนาคารแห่งประเทศไทยด้วย เพราะฉะนั้น การติดต่อกับรัฐมนตรีเพื่อ เกลี้ยกล่อมรัฐมนตรีให้ดำเนินนโยบายอย่างใดอย่างหนึ่งที่ธนาคารเห็นสมควร ก็ย่อมเป็นเรื่องที่ สำคัญมาก เพราะถ้านโยบายต่างๆ ไม่ประสานกัน การดำเนินราชการแผ่นดินก็จะเป็นไปโดยราบรื่น มิได้

เช่น ถ้างบประมาณแผ่นดินตั้งรายจ่ายไว้เกินกำลัง จะทำให้เงินเฟ้อ ถ้าแก้ไขไม่ได้และ ต้องการจะรักษาเสถียรภาพไว้ ทางธนาคารแห่งประเทศไทยก็จำเป็นต้องจำกัดทางด้านการเงิน ด้านอื่น หมายความว่าเงินที่ปล่อยให้ชาวไร่ชาวนากับพ่อค้าอุตสาหกรที่จะต้องน้อยลงไป จะต้อง ไปหดเครดิตทางธนาคารพาณิชย์ ถ้าเป็นเช่นนี้ก็อาจจะเสียหาย นี่เป็นเรื่องที่เราต้องพูดกับรัฐมนตรี แทบทุกปี

ถ้าเราไม่สามารถที่จะเกลี้ยกล่อมท่านได้ หน้าที่ของผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย ก็จะด้อยลงไป ความรับผิดชอบและประโยชน์ที่เราจะทำให้ก็จะเสียหายไปเช่นเดียวกัน เพราะ ฉะนั้น ในการที่จะติดต่อกับรัฐบาล จึงมีความจำเป็นที่จะต้องให้มีความเชื่อถือให้รัฐบาลหรือบุคคล ในรัฐบาลเชื่อ ถือว่าเราไม่ได้เห็นประโยชน์ของส่วนตัว ไม่ได้เห็นแก่ประโยชน์ของธนาคารแห่ง ประเทศไทย แต่เห็นแก่ประโยชน์ของแผ่นดิน...

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิวัฒนไชย • เสริม วินิจฉัยกุล • เล้ง ศรีสมวงศ์ • พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิวัฒนไชย • เล้ง ศรีสมวงศ์ • หม่อมหลวงเดช สนิทวงศ์ • เสริม วินิจฉัยกุล • เกษม ศรีพยัคฆ์ • โชติ คุณะเกษม • ป๋วย อึ๊งภากรณ์ • พิสุทธิ์ นิมมานเหมินท์ • เสนาะ อูนากูล • นุกูล ประจวบเหมาะ • กำจร สถิรกุล • ชวลิต ธนะชานันท์ • วิจิตร สุพินิจ • เริงชัย มะระกานนท์ • ชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์ • หม่อมราชวงศ์จัตุมงคล โสณกุล • หม่อมราชวงศ์ปรีดิยาธร เทวกุล • ธาริษา วัฒนเกส • ประสาร ไตรรัตน์วรกุล • วิรไท สันติประภพ