พันธมิตรฝรั่งเศส-รัสเซีย

พันธมิตรฝรั่งเศส-รัสเซีย เป็นพันธมิตรทางการทหารระหว่างสาธารณรัฐฝรั่งเศสที่ 3 กับจักรวรรดิรัสเซีย ซึ่งมีผลตั้งแต่ ค.ศ. 1892 ถึง 1917 พันธมิตรสิ้นสุดลงด้วยการยุติการโดดเดี่ยวฝรั่งเศสทางการทูต และการเสื่อมถอยของอำนาจจักรวรรดิเยอรมันในทวีปยุโรป ฝรั่งเศสจะยังคงเป็นพันธมิตรหลักของรัสเซียจนถึง ค.ศ. 1917 ในมุมมองทางเศรษฐกิจ การเงินและการทหาร

ไตรพันธมิตรระหว่างเยอรมนี ออสเตรีย-ฮังการี และอิตาลี ใน ค.ศ. 1882 ทำให้รัสเซียตกอยู่ในความเสี่ยง ขณะที่ฝรั่งเศสถูกโดดเดี่ยวทางการทูตนับแต่ความพ่ายแพ้ในสงครามฝรั่งเศส-ปรัสเซีย ค.ศ. 1870 และนโยบายต่อมาของออทโท ฟอน บิสมาร์ค แม้จะมีความแตกต่างทางการเมืองระหว่างฝรั่งเศส ซึ่งปกครองแบบสาธารณรัฐ และรัสเซีย ซึ่งปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราช ความสัมพันธ์ระหว่างทั้งสองประเทศพัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็ว

นับแต่ ค.ศ. 1888 รัสเซียได้รับการจัดหาเงินกู้ ซึ่งสำคัญอย่างยิ่งเสริมสร้างกองทัพรัสเซียที่ขาดแคลนเทคโนโลยี ใน ค.ศ. 1891 กองเรือฝรั่งเศสเยี่ยมเยือนฐานทัพเรือรัสเซียที่ครอนสทัดท์ และได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นจากซาร์อเล็กซานเดอร์ที่ 3 การเดินทางเยือนดังกล่าวเป็นครั้งแรกที่เพลงลามาร์แซแยซถูกบรรเลงในโอกาสอย่างเป็นทางการในรัสเซีย จากแต่ก่อนที่การบรรเลงเพลงดังกล่าวเป็นความผิดอาญา

จักรพรรดิเยอรมันพระองค์ใหม่ จักรพรรดิวิลเฮล์มที่ 2 หลังปลดบิสมาร์คออกจากตำแหน่ง ทรงเปลี่ยนแปลงทิศทางนโยบายต่างประเทศของเยอรมนี และเมื่อสนธิสัญญาประกันพันธไมตรีที่ลงนามอย่างลับ ๆ กับรัสเซียหมดอายุใน ค.ศ. 1890 ซึ่งรัสเซียร้องขอให้ต่ออายุสนธิสัญญา แต่เยอรมนีปฏิเสธ ทำให้หลังจากมีการเจรจาอย่างกว้างขวาง พันธมิตรฝรั่งเศส-รัสเซียจึงถูกร่างขึ้นในวันที่ 17 สิงหาคม ค.ศ. 1892 และเสร็จสมบูรณ์เมื่อวันที่ 4 มกราคม ค.ศ. 1894 พันธมิตรดังกล่าวมีผลอยู่ตราบเท่าที่ยังมีไตรพันธมิตรอยู่

พันธมิตรฝรั่งเศส-รัสเซีย ร่วมกับภาคีอังกฤษ-รัสเซีย และข้อตกลงฉันทไมตรี สถาปนาเป็นกลุ่มที่เรียกว่า ไตรภาคี ระหว่างสหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่และไอร์แลนด์ ฝรั่งเศสและรัสเซีย