สาธารณรัฐคิริบาส

คิริบาส (อังกฤษ: Kiribati ออกเสียง /?k?r?b?s/) หรือชื่อทางการว่า สาธารณรัฐคิริบาส (อังกฤษ: Republic of Kiribati; กิลเบิร์ต: Ribaberiki Kiribati) เป็นชาติเกาะที่ตั้งในมหาสมุทรแปซิฟิกเขตร้อนตอนกลาง หมู่เกาะปะการัง 33 แห่งของประเทศกระจายทั่วพื้นที่ 3,500,000 ตารางกิโลเมตรใกล้เส้นศูนย์สูตร

ชื่อประเทศที่เขียนในภาษาอังกฤษคือ "Kiribati" ออกเสียงในภาษาพื้นเมืองว่า [?ki?ibas] ซึ่งมาจากการทับศัพท์คำว่า "Gilberts" ของคนในท้องถิ่น เนื่องจากว่าชื่อเดิมในภาษาอังกฤษของหมู่เกาะหลักคือ "หมู่เกาะกิลเบิร์ต" (Gilbert Islands)

ประธานาธิบดีอาโนเต ตองมาจากพรรคการเมืองเสียงข้างน้อย แต่สามารถทำงานร่วมกับพรรคการเมืองเสียงข้างมากได้ ปัญหาที่สำคัญในขณะนี้คือชาวเกาะบานาบาพยายามแยกตัวเป็นรัฐภายใต้การคุ้มครองของประเทศฟิจิ

หมู่เกาะล้อมรอบด้วยแนวหินปะการังและแนวหินโสโครกที่กว้างใหญ่ คิริบาสยังนับเป็นประเทศแรกในโลกที่สามารถมองเห็นพระอาทิตย์ขึ้นเป็นประเทศแรกในโลกอีกด้วย เนื่องจากตั้งอยู่บนเส้นแวง 180 องศา ตามมาตรฐานเส้นแบ่งเขตตะวัน

ดูบทความหลัก เศรษฐกิจของประเทศคิริบาส คิริบาสถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มประเทศที่ยากจนที่สุดในโลก มีรายได้ประชาชาติต่อหัวต่ำกว่า 1,000 ดอลลาร์สหรัฐ คิริบาสเคยมีรายได้มหาศาลจากการส่งออกฟอสเฟตจากเกาะบานาบา ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 80 ของมูลค่าการส่งออกทั้งหมด และเป็นร้อยละ 50 ของงบประมาณรัฐบาล อย่างไรก็ตามฟอสเฟตได้หมดลงในปี พ.ศ. 2522 ส่งผลกระทบรุนแรงต่อเศรษฐกิจ ทำให้รายได้ประชาชาติต่อหัวลดลงกว่าครึ่งหนึ่งระหว่างปี 2522-2524ปัจจุบัน เศรษฐกิจของคิริบาสขึ้นอยู่กับดอกเบี้ยจาก The Revenue Equalization Reserve Fund ซึ่งเป็นเงินที่คิริบาสสะสมจากการส่งออกฟอสเฟต มีมูลค่าประมาณ 600 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย และรัฐบาลบริหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ คิริบาสยังมีรายได้จากการให้สัมปะทานประมง และจากแรงงานคิริบาสนอกประเทศ รวมทั้งความช่วยเหลือจากต่างประเทศ และการท่องเที่ยว ด้วยลักษณะภูมิประเทศและข้อจำกัดในการเพาะปลูก ทำให้คิริบาสต้องนำเข้าสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นดำรงชีวิตแทบทุกชนิด

ประชากรร้อยละ 98 เป็นชาวไมโครนีเซียและนับถือคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกร้อยละ 53 และคริสต์นิกายคิริบาสโปรแตนแตนต์ร้อยละ 39 ประชากรไทย 1 คน