จอมโจรอัจฉริยะ (ญี่ปุ่น: ?????? โรมาจิ: Majikku Kaito) เป็นการ์ตูนญี่ปุ่นแต่งโดยโกโช อาโอยามะ จัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์โชงากูกัง (ญี่ปุ่น) และวิบูลย์กิจ (ไทย) เรื่องราวของคุโรบะ ไคโตะ เด็กมัธยมศึกษาตอนปลาย ได้สานต่อความฝันของพ่อด้วยการปลอมตัวเป็นจอมโจรคิด (ญี่ปุ่น: ????? โรมาจิ: Kait? Kiddo) โจรผู้มีชื่อเสียง ปัจจุบันจอมโจรอัจฉริยะตีพิมพ์ออกมา 5 เล่ม โดยตีพิมพ์ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2531 จำนวน 2 เล่ม แล้วจึงตีพิมพ์อีกครั้งในปี พ.ศ. 2537 อีก 1 เล่ม ต่อมาในปี พ.ศ. 2550 จึงตีพิมพ์เล่มที่ 4 และในปี พ.ศ. 2560 จึงตีพิมพ์เล่มที่ 5
ทั้งนี้จอมโจรคิดและตัวละครอื่น ๆ ในจอมโจรอัจฉริยะยังปรากฏใน ยอดนักสืบจิ๋วโคนัน ซึ่งเป็นผลงานการ์ตูนอีกชิ้นหนึ่งของโกโช อาโอยามะที่ได้รับการดัดแปลงเป็นอนิเมะ
ทีเอ็มเอสเอ็นเตอร์เทนเมนต์ (TMS Entertainment) ได้นำ จอมโจรอัจฉริยะ ไปทำเป็นอนิเมะจำนวน 12 ตอน ออกอากาศเมื่อปี 2553-2555 โดยจะอิงเนื้อหาจากมังงะ ในไทยใช้ชื่อว่า จอมโจรอัจฉริยะ (ทรูสปาร์ก), เมจิกไคโตะ (การ์ตูนคลับ) และ จอมโจรคิด บุรุษรัตติกาล (ทีไอจีเอ) ต่อมาเอ-1 พิกเจอส์ (A-1 Pictures) ได้นำมาทำเป็นอนิเมะโทรทัศน์จำนวน 24 ตอน ใช้ชื่อว่า เมจิกไคโตะ 1412 (ญี่ปุ่น: ??????1412) ออกอากาศช่วงปี 2557-2558 ในไทยใช้ชื่อว่า จอมโจรคิด บุรุษรัตติกาล 1412 เนื้อเรื่องจะต่อยอดและอิงเนื้อหาจากยอดนักสืบจิ๋วโคนัน ทั้งสองพากย์ไทยโดยทีไอจีเอ
ตัวละครจาก จอมโจรอัจฉริยะ ถูกดัดแปลงจากตัวละครจากเรื่องสั้น ลูแปง โจรขโมยหัวใจ ซึ่งโกโช อาโอยามะเคยเขียนไว้ก่อนหน้า โดยจอมโจรคิด ผู้เขียนได้รับแรงบันดาลใจจากอาร์แซน ลูแปงของมอริส เลอบล็อง ต่างจากคุโด้ ชินอิจิจากเรื่อง ยอดนักสืบจิ๋วโคนัน ซึ่งได้เชอร์ล็อก โฮมส์ของอาร์เธอร์ โคนัน ดอยล์เป็นตัวละครต้นแบบ
คุโรบะ ไคโตะซึ่งเป็นตัวละครเอกของเรื่องเป็นเด็กนักเรียนชั้นมัธยมปลายที่มีฝีมือในการเล่นมายากล ซึ่งได้รับการฝึกสอนจากคุโรบะ โทอิจิ ผู้เป็นพ่อ แต่ต่อมาพ่อของไคโตะประสบอุบัติเหตุจนถึงแก่ชีวิตขณะแสดงมายากล กระทั่งแปดปีต่อมาหลังการเสียชีวิตของโทอิจิ ไคโตะได้พบห้องลับของพ่อจากการจับรูปของพ่อแล้วรูปก็พลิกกลับหลังที่ทำให้เขาได้พบห้องลับดังกล่าว และเมื่อเข้าไปก็เจอหมวกทรงสูงสีขาว สูทขาว พร้อมผ้าคลุม และแว่นตาขาเดียว จึงรู้ว่าแท้จริงแล้วพ่อของตนเป็นจอมโจรคิดและทราบอีกว่าพ่อของตนนั้นถูกฆาตกรรม เพื่อสืบหาศัตรูที่ฆ่าพ่อของตัวเอง เขาจึงรับบทเป็นจอมโจรคิดมาแต่นั้น เพื่อล่อให้ฆาตกรตัวจริงปรากฏตัวออกมา
ทั้งนี้จอมโจรคิดจะเป็นโจรที่ช่ำชองด้านโจรกรรมและการแปลงโฉม ทั้งสามารถเลียนแบบน้ำเสียงของผู้ถูกปลอมตัวได้ ส่วนที่มาของชื่อ ปรากฏในมังงะเรื่อง ยอดนักสืบจิ๋วโคนัน อธิบายว่า "คิด" (KID) มาจากรหัสอาชญากรว่า 1412 ต่อมาคุโด้ ยูซากุซึ่งเป็นนักเขียน ได้อ่านลายมือหวัด ๆ ของนักข่าวที่ลงเรื่องราวเกี่ยวกับโจรผู้นี้ จึงอ่านอย่างเล่นคำแล้วตั้งชื่อให้ว่า "คิด"
ตามท้องเรื่องเขาที่เป็นจอมโจรนั้นจะถูกนาคาโมริ กินโซ พ่อของอาโอโกะซึ่งเป็นตำรวจตามจับกุมและประสบกับความล้มเหลวอยู่เสมอ ๆ ทั้งนี้บุคลิกของจอมโจรคิดในจอมโจรอัจฉริยะจะมีลักษณะตลก ยียวนกวนประสาท และซุ่มซ่ามจนผิดพลาดบ่อย ๆ ซึ่งต่างจากบุคลิกใน ยอดนักสืบจิ๋วโคนัน ที่จอมโจรคิดจะมีลักษณะเคร่งขรึม ลึกลับ ซ้ำยังล่วงรู้ความลับของโคนันที่แท้จริงแล้วคือคุโด้ ชินอิจิ
จอมโจรอัจฉริยะแต่งและวาดภาพประกอบโดยโกโช อาโอยามะ ถูกตีพิมพ์ลงนิตยสารโชเน็งซันเดย์มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2530 แต่หลังจากรวมเล่มมังงะประเภทจบในเรื่องได้เพียงสองเล่มก็ยุติการตีพิมพ์ของโชเน็งซันเดย์ในปีถัดมา เพราะผู้เขียนไปเอาดีกับการเขียนมังงะเรื่อง ไยบะ และ ยอดนักสืบจิ๋วโคนัน ตามลำดับ โดยให้จอมโจรคิดเป็นตัวละครรับเชิญในมังงะเรื่องหลังแทน แต่ภายหลังเมื่อเสียงตอบรับดี ก็จะมีการปล่อยจอมโจรอัจฉริยะตอนใหม่ออกมาเป็นครั้งคราว ลักษณะเขียน ๆ หยุด ๆ เว้นระยะห่างค่อนข้างนาน โดยมีการตีพิมพ์มังงะเล่มที่ 3 ในปี พ.ศ. 2537 เล่มที่ 4 ในปี พ.ศ. 2550 การนี้โกโช อาโอยามะได้กล่าวว่า "ขอโทษนะครับที่ให้รอเล่ม 4 ตั้ง 13 ปี...ตอนแรกที่วาดเล่ม 1 นั้นอายุระหว่างไคโตะกับคนวาดยังต่างกันแค่ 4-5 ปี แต่ตอนนี้ช่องว่างระหว่างวัยกว้างขึ้นซะแล้ว...การสร้างเรื่องก็ยากขึ้นด้วย แต่ยังไงก็จะพยายามครับ เป็นกำลังใจให้ด้วยนะ" หลังจากนั้นก็มีการปล่อยมาเป็นตอน ๆ มีสองตอนตีพิมพ์ในปี พ.ศ. 2554 อีกสามตอนในปี พ.ศ. 2557 และอีกสามตอนในปี พ.ศ. 2560 ก่อนรวมเป็นเล่มที่ 5 ในปีเดียวกัน
ในไทยจัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์วิบูลย์กิจ เดิมเคยสะกดชื่อเรื่องว่า จอมโจร..อัจฉริยะ!! และสะกดชื่อคุโรบะ ไคโตะว่า "ไคโต คุโบตะ" ตีพิมพ์ออกมาสองเล่ม ปัจจุบันวิบูลย์กิจยังเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในไทยและมีจำนวน 5 เล่มเท่ากับของญี่ปุ่น
มีการผลิตรายการโทรทัศน์พิเศษสำหรับมังงะเรื่อง จอมโจรอัจฉริยะ เป็นอนิเมะ โดยผลิตจะอิงเนื้อหาจากมังงะเป็นหลัก กำกับโดยโทชิกิ ฮิราโนะ จากทีเอ็มเอสเอ็นเตอร์เทนเมนต์ ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์นิปปอนช่วงปี พ.ศ. 2553-2555 อันเป็นช่วงเวลาฉาย ยอดนักสืบจิ๋วโคนัน ลายเส้นนั้นก็เป็นแบบเดียวกับเรื่องยอดนักสืบจิ๋วโคนัน ซึ่งหลายคนเข้าใจว่าเป็น ยอดนักสืบจิ๋วโคนันตอนพิเศษ ทั้ง ๆ ที่ตัวเรื่องไม่มีความเกี่ยวข้องกับเรื่องดังกล่าวเลยก็ตาม ออกอากาศครั้งแรก 17 เมษายน 2553
ในไทยใช้ชื่อว่า จอมโจรคิด บุรุษรัตติกาล พากย์และจำหน่ายโดยทีไอจีเอ ออกอากาศทางช่องทรูสปาร์ก ใช้ขื่อว่า จอมโจรอัจฉริยะ และทางช่องการ์ตูนคลับใช้ชื่อว่า จอมโจรคิด บุรุษรัตติกาล
มีการผลิต จอมโจรอัจฉริยะ เป็นการ์ตูนโทรทัศน์ใช้ชื่อว่า ไคโตะคิด 1412 (ญี่ปุ่น: ??????1412) ผลิตโดยเอ-วันพิกเจอส์ (A-1 Pictures) เนื้อเรื่องจะต่อยอดและอิงเนื้อหาจากยอดนักสืบจิ๋วโคนัน และลายเส้นจะต่างออกไปจากที่ทีเอ็มเอสเอ็นเตอร์เมนต์เคยผลิตในครั้งก่อน ออกอากาศทางช่องนิปปอนเทเลวิชันเน็ตเวิร์กซิสเตม (NNS) ในปี 2557-2558 นอกจากนี้ยังเป็นรายการใหม่ของช่องครันชีโรล (Crunchyroll) ในอเมริกาเหนือ ออกอากาศตั้งแต่ตอนที่ 13
ในไทยใช้ชื่อไทยว่า จอมโจรคิด 1412 พากย์และจัดจำหน่ายโดยทีไอจีเอ ออกอากาศทางช่องการ์ตูนคลับ เริ่มตั้งแต่วันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2560
